Giải quyết vấn đề nước giếng khoan nhiễm phèn

Ở nước ta, vấn đề nước giếng khoan nhiễm phèn là tình trạng chung tại nhiều khu vực, không chỉ gây khó khăn trong sinh hoạt mà còn ảnh hưởng tới đời sống sản xuất. Có nhiều phương pháp đã được ứng dụng để xử lý nước giếng khoan nhiễm phèn như lọc, dùng hóa chất xử lý nước đều mang đến kết quả cao.

Nước giếng khoan là gì?

Giếng khoan là hệ thống sử dụng các ống sắt hoặc nhựa đào sâu dưới lòng đất để lấy nước ngầm. Trước kia, muốn lấy được nước người ta phải khoan ống rồi dùng cơ tay để bơm nước lên. Còn hiện tại người ta đã dùng máy bơm thay vì dùng cơ tay rất mệt.

Máy bơm nước giếng khoan
Máy bơm nước giếng khoan

Nước giếng khoan là nguồn nước được hút từ dưới lòng đất bằng hệ thống hút nước sâu đến chục mét hoặc vài chục mét. Hoặc bạn có thể hiểu đơn giản nước giếng khoan là nguồn nước ngầm.

Do các mạch nước ngầm có thể bị nhiễm một số chất bẩn nên trước khi sử dụng để sinh hoạt, ăn uống, thông thường nó cần được lọc qua bể lọc thô bao gồm nhiều vật liệu lọc nước khác nhau như: than hoạt tính, cát thạch anh, sỏi lọc nước, cát mangan,… rồi mới chảy vào bể chứa.

Nước giếng khoan nhiễm phèn

Phèn là những muối kép có cấu tạo tinh thể đồng hình (đa phần có 8 mặt) tạo nên bởi các anion sunfat SO4-2 (cũng có thể là anion selenat SeO4-2; anion phức SeF4-2 hoặc ZnCl4-2) và cation của hai kim loại có hoá trị khác nhau. Khi lượng anion sunfat quá nhiều trong nước dẫn đến hiện tượng nước bị nhiễm phèn ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước.

Có 2 loại phèn chủ yếu đó là phèn sắt và phèn nhôm. Phèn sắt là một muối của sắt 3 sunfat kim loại kiềm hay amoni. Phèn sắt là tinh thể không màu, tan trong nước. Nước giếng khoan bị nhiễm phèn thường có màu tím vì có vết mangan. Phèn nhôm có 2 loại phèn nhôm đơn Al2.(SO 4)3.18H20 và phèn nhôm kép của muối nhôm sunfat với sunfat kim loại kiềm hoặc amoni.3

Nước giếng khoan nhiễm phèn thông thường là do tính chất thổ nhưỡng gây nên, đặc biệt ở các vùng đồng bằng châu thổ. Sử dụng hệ thống dẫn nước bằng ống sắt bị han gỉ theo thời gian hay mạch nước ngầm bị ô nhiễm hóa chất bởi hoạt động của con người cũng là một nguyên nhân dẫn đến nước giếng khoan bị nhiễm phèn.

Biểu hiện nước giếng khoan bị nhiễm phèn

Nước giếng khoan nhiễm phèn, nhiễm sắt thường có một số hiện tượng như là nước có vị chua, có mùi tanh nhưng nước vẫn trong. Khi đổ nước ra chậu để khoản 10 – 15 phút thì nước bắt đầu kết tủa, chuyển sang màu vàng gạch và nổi váng trên mặt nước. Một dấu hiệu nữa để nhận biết là nước nhà mình bị nhiễm phèn đó là quần áo, các thiết bị sử dụng như bồn cầu, vòi nước… bị ố vàng, xỉn màu

Ngoài ra, bạn có thể nhận biết nước nhiễm phèn bằng cách pha chè: Bạn sẽ pha chè như bình thường, nếu màu chè chuẩn sang màu đậm hơn bình thường, uống có cảm giác tanh thì nước mà bạn đang sử dụng là nước nhiễm phèn

Hậu quả việc xử dụng nước giếng khoan nhiễm phèn

  • Nếu sử dụng nước giếng khoan bị nhiễm phèn sẽ gây ra các bệnh đường ruột như tiêu chảy, viêm đường ruột…Nguy hiểm hơn là có thể sẽ có nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, ung thư,… nếu sử dụng tỏng một thời gian dài, vì trong nước nhiễm phèn còn ẩn chứa các vi khuẩn, các chất độc hại như: Asen, thủy ngân, nitrat,…
  • Nếu dùng nước này để tắm sẽ bị khô da, khô tốc, viêm da, vàng răng…
  • Làm ố vàng, đóng cặn, ăn mòn và làm hoen rỉ tất cả các dụng cụ, đặc biệt là những đồ kim loại, đường ống dẫn nước.
  • Nước nhiễm phèn có màu vàng đục nên khi giặt quần áo sẽ làm cho chúng bị ố vàng, xỉn màu, thô ráp, nhanh hỏng.
Sử dụng nước nhiễm phèn làm ố màu bồn nước
Sử dụng nước nhiễm phèn làm ố màu bồn nước

Xử lý nước giếng khoan nhiễm phèn như thế nào là đúng?

Từ xa xưa, khi khoa học công nghệ chưa phát triển, cha ông ta đã sử dụng rất nhiều phương pháp dân gian để hạn chế hậu quả của việc xử dụng nước giếng khoan nhiễm phèn như dùng tro bếp, nước vôi trong… hoặc phương pháp vẫn được sử dụng tới bây giờ đó là xây dựng bể lọc với nhiều tầng cùng các vật liệu, phương pháp lọc đơn giản. Đây gần như được xem là phương pháp hiệu quả nhất vì ai cũng có thể làm được với chi phí thấp. Vớ sự phát triển của công nghệ, các loại máy lọc nước ra đời cũng là giải pháp được hướng đến trong việc giải quyết nước giếng khoan nhiễm phèn. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ đủ đáp ứng cho nhu cầu sinh hoạt thông thường. Còn để áp dụng vào sản xuất thì sử dụng hóa chất xử lý nước nhiễm phènmới chính là giải pháp tốt nhất.

Hiện nay, Vũ Hoàng có phân phối rất nhiều hóa chất có thể xử lý phèn như PAC, Cát Mangan, Clo… Tuy nhiên để sử dụng chúng một cách hiệu quả cần sự tính toán về liều lượng mới đạt hiệu quả cao và an toàn nên các gia đình không nên tự ý mua chúng về sử dụng.