Dệt nhuộm, thuộc da là hai ngành nghề đặc trưng trong sản xuất công nghiệp ở nước ta và ngày càng có tiềm năng phát triển. Đi cùng với nó là lượng nước thải ô nhiễm chứa nhiều chất độc hại đến từ các công đoạn nhuộm tẩy màu cần xử lý là vấn đề đáng lưu tâm.
Xử lý nước thải ngành dệt nhuộm
Ngành dệt nhuộm là một trong những ngành có truyền thống lâu đời. Đây là ngành mang lại nhiều lợi ích kinh tế nhưng cũng gây ô nhiễm môi trường nặng nề do trong thành phần nước thải có chứa nhiều loại hóa chất độc hại như phẩm nhuộm, chất hoạt động bề mặt, chất tạo môi trường, hồ, men, chất oxi hóa.
Nước thải nhuộm bao gồm các loại chính:
– Nước thải phẩm nhuộm hoạt tính
– Nước thải phẩm nhuộm sunfua
– Nước thải tẩy
Hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm bao gồm nhiều phương pháp khác nhau, mỗi phương pháp đạt một hiệu quả nhất định đối với một vài chất ô nhiễm tương ứng. Công nghệ xử lý nước thải được áp dụng yêu cầu phải loại bỏ được các yếu tố thành phần như nhiệt độ, độ màu, chất rắn lơ lửng, kim loại nặng…
- Phương pháp cơ học: song chắn rác thô, tinh, lọc cát để loại bỏ các vật chất có kích thước lớn, tách chất không hòa tan
- Phương pháp hóa học: Sử dụng hóa chất xử lý nước thải để trung hòa hoặc oxy hóa chất độc hại trong nước thải bao gồm quá trình khử trùng, oxy hóa bậc cao, keo tụ/tạo bông
- Phương pháp hóa – lý: Kết hợp các quá trình keo tụ/tạo bông, lắng, tuyển nổi, lọc (Lọc cát và than hoạt tính) tùy thuộc vào đặc điểm nước thải, với mục đích loại bỏ SS, độ màu, một phần chất hữu cơ hòa tan và các kim loại nặng.
- Phương pháp sinh học: Sử dụng vi sinh vật để phân hủy các chất hữu cơ có trong nước thải nhằm loại bỏ COD, BOD. Quá trình sinh học có thể kết hợp quá trình xử lý kỵ khí và hiếu khí.
Xử lý nước thải thuộc da
Nước thải thuộc da chứa nhiều hóa chất tổng hợp như thuốc nhuộm, dung môi hữu cơ, hàm lượng TS, độ màu, chất rắn lơ lửng SS, chất hữu cơ cao.
Nhìn chung nước thải thuộc da phức tạp do đặc tính của nó là tập hợp của nhiều dòng thải có tính chất khác nhau, có thể phản ứng với nhau. Các dòng thải mang tính kiềm là nước thải từ công đoạn hồi tươi, ngâm vôi, khử lông. Nước thải của công đoạn làm xốp, thuộc mang tính axit. Do đó, khi xử lý nước thải cần phải phân riêng dòng thải trước khi xử lý chung, cụ thể là tách riêng dòng ngâm vôi chứa sunfit và dòng thải thuộc da chứa Crom. Bên cạnh đó, COD của nước thải khá cao, tỷ lệ BOD/COD lớn, có thể áp dụng biện pháp xử lý sinh học. Tuy nhiên, cần tiến hành xử lý hóa lý (keo tụ – tạo bông) nhằm loại SS và các chất độc hại trước khi vào công trình xử lý sinh học.
Nước thải được phân thành 2 dòng:
– Dòng thải chứa Crom: Theo hệ thống thoát nước riêng đi qua song chắn rác thô để loại cặn bẩn, đưa thẳng đến bể tiếp nhận, trộn với FeSO4 để khử Cr6+ thành Cr3+ và NaOH để tăng pH tạo môi trường kiềm. Từ đây, nước thải được đưa vào bể lắng nhằm loại kết tủa Cr(OH)3. phần nước trong được đưa qua bể điều hòa để tiếp tục được xử lý.
– Dòng thải khác: Được đưa qua song chắn rác để loại bỏ thịt mỡ và được đưa trực tiếp đến bể điều hòa. Ở đây, nước thải ngâm vôi có hàm lượng sunfit không cao nên có thể nhập chung vào các dòng thải khác để xử lý.
Ở bể điều hòa, tiến hành hòa trộn 2 dòng thải và sục khí oxy hóa sunfit thành sunphat và điều hòa chất lượng nước thải. Tiếp theo nước thải được đưa vào bể keo tụ tạo bông với hóa chất keo tụ là phèn nhôm để khử SS. Hiệu quả của quá trình này là SS giảm trên 90%, COD giảm 50-65%. Nước thải tự chảy sang bể aerotank. Ở đây, các vi sinh hiếu khí sẽ phân hủy chất hữu cơ có trong nước thải. Sau thời gian lưu nước ở bể bùn hoạt tính, nước được đưa qua bể lắng 2 để tách bùn ra khỏi nước.
Phần bùn từ các bể lắng đợt 1, đợt 2 sẽ được dẫn ra sân phơi bùn. Bùn sau khi phơi được thải bỏ, phần nước tách bùn sẽ quay trở lại bể điều hòa.
Trên đây là cách để xử lý nước thải cho các ngành đặc thù như dệt nhuộm, thuộc da… Quý khách hàng có nhu cầu tìm hiểu thêm về công nghệ xử lý nước thải dành riêng cho các ngành đặc thù cũng như cần tư vấn về lĩnh vực môi trường, vui lòng liên hệ Hóa chất Vũ Hoàng qua hotline 0945609898